چرا نباید بعد از ایمپلنت دندان، دخانیات مصرف کرد؟

چرا نباید بعد از ایمپلنت دندان، دخانیات مصرف کرد؟

ایمپلنت دندان یکی از پیشرفته‌ترین و موفق‌ترین روش‌ها برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته است. اما موفقیت این درمان به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از تخصص دندان‌پزشک گرفته تا مراقبت‌های بعد از جراحی. در میان تمام این عوامل، مصرف دخانیات بعد از ایمپلنت، به‌ویژه سیگار و قلیان ، یکی از جدی‌ترین تهدیدات برای موفقیت ایمپلنت محسوب می‌شود.

در این مقاله، به‌صورت علمی و کاربردی بررسی می‌کنیم که چرا مصرف دخانیات بعد از ایمپلنت دندان خطرناک است، چه پیامدهایی دارد، و چگونه بیماران می‌توانند با قطع یا کاهش مصرف، شانس موفقیت درمان خود را بالا ببرند.

مصرف دخانیات و تأثیر مستقیم آن بر ایمپلنت دندان

ایمپلنت دندان پایه‌ای فلزی از جنس تیتانیوم است که داخل استخوان فک قرار می‌گیرد و با فرایندی به نام اسئواینتگریشن (osseointegration) یا جوش خوردن با استخوان، تثبیت می‌شود. این فرآیند به زمان، خون‌رسانی مناسب، و شرایط بهبودی ایده‌آل نیاز دارد. دخانیات با اختلال در همین فرآیند، خطر شکست ایمپلنت را به‌شدت افزایش می‌دهند.

تأثیرات مخرب دخانیات:

1. کاهش خون‌رسانی به لثه‌ها و استخوان فک

2. تأخیر در ترمیم زخم‌ها و محل جراحی

3. افزایش خطر عفونت بعد از جراحی

4. اختلال در جوش خوردن ایمپلنت با استخوان (اسئواینتگریشن)

5. افزایش احتمال تحلیل لثه و استخوان اطراف ایمپلنت

6. ایجاد التهاب مزمن در بافت‌های اطراف ایمپلنت (پری‌ایمپلنتایتیس)

اثرات فیزیولوژیکی سیگار بر ایمپلنت‌های دندانی

سیگار حاوی بیش از 7000 ماده شیمیایی مضر از جمله نیکوتین، مونوکسید کربن و قیر (Tar) است. این مواد می‌توانند به روش‌های مختلف، سلامت دهان و دندان، به‌ویژه ایمپلنت‌ها را تهدید کنند.

1. نیکوتین: قاتل خاموش رگ‌های خونی

نیکوتین سبب تنگ شدن عروق خونی می‌شود، که باعث کاهش خون‌رسانی به بافت‌های اطراف ایمپلنت می‌گردد. این امر روند ترمیم زخم و جوش خوردن استخوان را مختل کرده و محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌کند.

2. مونوکسید کربن: کاهش اکسیژن‌رسانی

مونوکسید کربن با اشغال گلبول‌های قرمز، میزان اکسیژن‌رسانی به بافت‌ها را کاهش می‌دهد. بافت‌های کم‌اکسیژن توانایی بازسازی و مقابله با عفونت را ندارند و این امر موفقیت ایمپلنت را به خطر می‌اندازد.

بیشتر بخوانید : جراحی عفونت های فک و صورت

مطالعات علمی درباره ارتباط سیگار و شکست ایمپلنت

مطالعات بالینی متعدد نشان داده‌اند که نرخ شکست ایمپلنت در افراد سیگاری تا دو برابر بیشتر از غیرسیگاری‌ها است. یک مطالعه در مجله معتبر Clinical Oral Implants Research نشان داد که:

🔴 «در سیگاری‌ها، نرخ شکست ایمپلنت بین 15 تا 20 درصد است، در حالی که در غیرسیگاری‌ها این عدد کمتر از 5 درصد است.»

همچنین، مدت‌زمان مصرف سیگار، تعداد سیگارهای روزانه و زمان شروع مصرف بعد از جراحی، تأثیر مستقیمی بر موفقیت یا شکست درمان دارد.

خطرات سیگار حتی بعد از موفقیت اولیه ایمپلنت

برخی بیماران تصور می‌کنند اگر ایمپلنت در هفته‌ها و ماه‌های اول به خوبی جوش بخورد، دیگر نیازی به ترک دخانیات ندارند. اما این باور کاملاً اشتباه است.

اثرات بلندمدت مصرف دخانیات بر ایمپلنت:

• افزایش احتمال پری‌ایمپلنتایتیس (عفونت اطراف ایمپلنت)

• تحلیل لثه اطراف ایمپلنت و نمایان شدن فلز زیر روکش

• لق شدن ایمپلنت در بلندمدت

• از بین رفتن زیبایی لبخند به دلیل التهاب یا تحلیل بافت نرم

قلیان و ویپ (ویپینگ): جایگزینی بی‌خطر؟ یا تهدیدی جدید؟

برخی بیماران به اشتباه تصور می‌کنند قلیان یا سیگار الکترونیکی (ویپ) خطر کمتری نسبت به سیگار دارند. اما واقعیت این است که:

• قلیان میزان نیکوتین و دود بسیار بیشتری تولید می‌کند و حتی خطر آن ممکن است بیشتر از سیگار باشد.

• ویپ‌ها نیز حاوی نیکوتین و ترکیبات شیمیایی هستند که همان اثرات مخرب را روی بافت دهان و استخوان دارند.

بنابراین، هیچ نوعی از دخانیات برای بیماران ایمپلنتی بی‌خطر نیست.

توصیه‌های دندان‌پزشکان برای بیماران سیگاری

اگر شما سیگاری هستید و قصد انجام ایمپلنت دارید، هنوز هم می‌توانید از این روش درمانی بهره‌مند شوید، به شرطی که برخی اقدامات پیشگیرانه را رعایت کنید.

راهکارهای پیشنهادی:

• ترک کامل دخانیات حداقل دو هفته قبل از جراحی

• پرهیز کامل از دخانیات تا دو ماه پس از جراحی برای حمایت از روند جوش خوردن

• بررسی منظم ایمپلنت توسط دندان‌پزشک برای شناسایی زودهنگام مشکلات احتمالی

• رعایت دقیق بهداشت دهان و دندان و استفاده از دهان‌شویه‌های ضدباکتری

چگونه سیگار را بعد از ایمپلنت ترک کنیم؟

اگرچه ترک سیگار چالش‌برانگیز است، اما برای حفظ سرمایه‌ای که در درمان ایمپلنت انجام داده‌اید، اقدامی بسیار منطقی و ضروری است.

چند راهکار کاربردی:

• استفاده از آدامس نیکوتین‌دار یا چسب‌های نیکوتینی

• مشاوره با پزشک یا روان‌درمانگر ترک اعتیاد

• پیوستن به گروه‌های حمایت‌کننده

• جایگزین کردن عادت سیگار با فعالیت‌های سالم مانند پیاده‌روی

بیشتر بخوانید : بهترین جراح فک و صورت اصفهان

نتیجه گیری:

مصرف دخانیات به هر شکل ممکن، یکی از بزرگ‌ترین تهدیدها برای موفقیت و دوام ایمپلنت‌های دندانی است. نیکوتین و مواد شیمیایی موجود در سیگار و قلیان، با اختلال در خون‌رسانی، افزایش التهاب و کاهش توان ترمیم بافت‌ها، شانس موفقیت ایمپلنت را به شدت کاهش می‌دهند.

❗ ترک یا کاهش مصرف دخانیات، بهترین سرمایه‌گذاری برای حفظ سلامت ایمپلنت و افزایش طول عمر آن است.

پرسش‌های متداول درباره دخانیات و ایمپلنت دندان

1. آیا فقط سیگار خطرناک است یا قلیان هم ضرر دارد؟

قلیان نیز حاوی نیکوتین و سایر مواد مضر است و حتی ممکن است خطرناک‌تر از سیگار باشد.

2. آیا می‌توانم بعد از گذشت چند هفته از جراحی دوباره سیگار بکشم؟

مصرف دوباره دخانیات حتی بعد از جوش خوردن اولیه ایمپلنت هم خطر پری‌ایمپلنتایتیس و تحلیل استخوان را افزایش می‌دهد.

3. اگر ترک سیگار برایم سخت است، آیا می‌توانم از آدامس نیکوتین‌دار استفاده کنم؟

بله، استفاده از جایگزین‌های نیکوتینی زیر نظر پزشک می‌تواند به کاهش آسیب‌ها کمک کند.

برای ویزیت و مشاوره با متخصصین ما در ارتباط باشید

 ما را در اینستاگرام همراهی کنید