تخصص جراحی دهان ، فک و صورت چیست؟
این تخصص یکی از تخصص های ده گانه در دندانپزشکی است. این حرفه شامل تشخیص و درمان بیماری ها، صدمات و نقایص مربوط به هر دو جنبه کاربردی و زیبایی شناختی اعم از بافت سخت و نرم در سر و گردن است .
موارد آموزشی در رشته جراحی دهان ، فک و صورت کدامند؟
- جراحی های داخل دهانی کوچک ( مینوز)
- جراحی آسیب های ترافیکی ( تروما )
- جراحی فک صورت و جمجمه و گردن (ترمیمی و زیبایی)
- جراحی عفونت های فک و صورت
- جراحی تومورها و کیست های خوش خیم و بدخیم فک و صورت و گردن
- کشیدن دندان و خارج کردن دندان هایی که در موقعیت دشوار قرار گرفته اند
- جراحی هایی که در ناحیه دهان ، فک ، صورت ، جمجمه و گردن باید صورت بگیرد
- جراحی نواقص مادر زادی و اکتسابی مانند شکاف کام (لب شکری) و لب دو طرفه و یک طرفه
جراح دهان چه اقداماتی برای بیماران انجام میدهد؟
دامنه این تخصص بسیار وسیع است. وسعت این تخصص از کشیدن دندان تا درمان شکستگی های پیچیده صورت می باشد . این رشته در گروه تخصص های دندانپزشکی قرار گرفته است. فارغ التحصیلان در این رشته پس از طی دوره دندانپزشکی عمومی باید توقف پنج ساله‌ای هم در دانشگاه برای گرفتن تخصص در این رشته داشته باشند .
متخصصین در رشته جراحی دهان ، فک و صورت پس از آموزش، باید توانایی اصلاح و بهبود طیف وسیعی از بیماری ها و صدمات وارده بر موارد زیر را داشته باشند. این موارد عبارتند از:
- بهبود بیماری های مربوط به سر
- صورت
- فک
- گردن
- طاق جمجمه
مهمترین فعالیت های جراح دهان ، فک و صورت برای بیماران
در حوزه جراحی دهان، فک و صورت انواع جراحی های زیر برای مراجعین و بیماران در نظر گرفته میشود:
1- انجام جراحی فک اصلاحی ( ارتوگناتیک )
جراحان دهان می توانند مشکلات بی نظمی عمده فکی اسکلتی و دندانی را که به منظور بهبود جویدن ، صحبت کردن و تنفس شما می باشد در همکاری با یک متخصص ارتودنسی خوب و یک جراح بازسازی کرده و درمان کنند .هماهنگی مجدد فک بالا و پایین به منظور بهبود عملکرد و نیروی گاز گرفتن و ظاهر صورت می تواند روابط مناسبی را در روی همپوشانی مناسب دندان ها و ظاهر صورت داشته باشد .جراحان دهان همچنین قادر هستند که نقص های مادر زادی را مانند شکاف لب و شکاف کام را جراحی و درمان کنند .
جراح دهان ، فک و صورت همکاری نزدیکی با متخصص ارتودنسی دارد
دندانپزشک شما و متخصص ارتودنسی و جراح دهان همه باید برای تعیین اینکه آیا جراحی ارتوگناتیک مناسب برای شما یا فرزند شما است همکاری کنند .با این حال این جراح دهان و دندان است که تصمیم می گیرد که از چه روشی باید برای درمان استفاده کرد .ممکن است که پیش از جراحی دهان نیاز باشد تا به کمک یک متخصص ارتودنسی به دندان هایی صاف دست پیدا کنید.
2- جراحی آسیب های ناشی از تروما
بطور کلی هر گونه شوک ، آسیب ، جراحت و حادثه که از خارج به بدن وارد شود و عامل درونی نداشته باشد در پزشکی تروما اطلاق می شود .
به همین خاطر تروما را می توان براساس:
- مکانیسم آسیب
- محل آسیب
- عوامل بوجود آورنده آسیب
- ترومای حرارتی یا فشاری
تقسیم بندی کرد . متخصصین جراحی دهان ، فک و صورت قادر هستند با توجه به نوع ترومای ایجاد شده در صورت یا دهان یا فک محل آسیب را جراحی و اصلاح کنند .
3- جراحی ترمیمی و زیبایی فک و صورت
جراحی ترمیمی چه به منظور زیبایی و چه به منظور درمان و برطرف کردن آسیب وارده در داخل دهان صورت می گیرد.
در این جراحی که در اصل یک جراحی فک است، برش هایی به وسیله جراح در استخوان های فک زده می شود و پس از قرار دادن آنها در وضعیت صحیح هیچ اثر و جای زخمی از خود به جا نمی گذارد .
4- قرار دادن ایمپلنت های دندانی
متخصصین جراحی دهان ، فک و صورت قادر هستند که در مناطقی که احساس نیاز می کنند استخوان قرار داده و پس از آن از ایمپلنت های دندانی استفاده کنند . این کار در صورت لزوم و به منظور ایجاد تغییر در بافت اطراف لثه و برای تولید یک ظاهر طبیعی تر و جذاب تر انجام می شود .
جراح دهان می تواند به وسیله ترمیم هایی که به منظور زیبایی و مطابق با برنامه ریزی صورت می گیرد ابتدا ترمیم های جدید خود را انجام داده و سپس ایمپلنت دندان شما در جای مناسب و از پیش تعیین شده قرار دهد .
5- درمان آسیب به صورت ناشی از ضربه، تروما و …
متخصصین جراحی دهان ، فک و صورت می توانند مجموعه ای از شکستگی های استخوان و جراحات پیچیده پوست ، شکستگی فک و استخوان های صورت را جراحی کرده و اعصاب قطع شده را دوباره به هم متصل کنند .همه این ها در قالب یک عمل جراحی فک صورت میگیرد.
همچنین درمان صدمات وارده به صورت که شامل:
- بافت های دهان
- فک
- گونه
- استخوان های بینی
- کاسه چشم
- پیشانی
و سایر موارد نزدیک به آنها را نیز به عهده بگیرند و درمان کنند .
6- ارزیابی شرایط پاتولوژیک
جراهان دهان درمان بیماران مبتلا به کیست های خوش خیم و تومورهای دهان و صورت ، سرطان های بدخیم دهان ، سرطان سرو گردن و عفونت های شدید حفره دهان ، غدد بزاقی فک و گردن را به عهده دارند .
7- کاهش درد صورت
یک جراح دهان می تواند اختلالات درد صورت از جمله مشکلات مفصل گیجگاهی فکی را تشخیص و درمان کند . همچنین هنگامی که درمان غیر جراحی کافی باشد یا آسیب به مفاصل به طور قطعی وجود نداشته باشد این جراحان می توانند مشاوره و راهنمایی های لازم را به بیمار بدهند .
8- جراحی بازسازی فک
جراحان دهان و فک قادرند که صدمات وارده بر استخوان های صورت و مشکلات بافت نرم صورت را که به علت حذف استخوان ها یا کیست و تومورها به وجود آمده جراحی کرده و فرم و عملکرد درست سابق آنرا بازسازی کنند .
جراحی اصلاحی برای بازگرداندن فرم و عملکرد به منطقه فک و صورت اغلب با استفاده از پوست ، استخوان ، اعصاب و بافت های مختلف از دیگر قسمت های بدن برای بازسازی فک و صورت انجام می گیرد .
9- ارائه درمان جراحی برای آپنه انسدادی خواب
اگر دندانپزشک شما مشکوک به یک اختلال ( OSA) شود به احتمال زیاد شما را به یک کلینیک خواب برای انجام پلی سومنوگرافی ارجاع می دهد . این آزمون تنها در یک شب و در موقع خواب شما انجام می گیرد و در آنجا الگوهای خواب تان نظارت و تحت بررسی قرار می گیرد .
دندانپزشک شما سپس تشخیص می دهد که این اختلال خفیف ، متوسط و یا شدید است . اگر درمان OSA * درمان برای شما باشد. براساس اینکه آیا درمان های غیر جراحی مانند اصلاح رفتار و یا دستگاه کار گذاشته شده در دهان موقع خواب موثر هست یا نیست دندانپزشک تان ممکن است شما را به یک جراح دهان و دندان برای یک عمل جراحی ارجاع دهد .
روش های جراحی برای اصلاح آپنه خواب
- جراحی برای از بین بردن بخش کوچکی از زبان کوچک و لبه نرم کام که می تواند باعث کوتاه وسفت شدن کام نرم شده و به اصلاح سقوط راه هوایی کمک کند .
- این جراحی برای اصلاح آپنه خواب هم سودمند است.
- عمل جراحی هردو فک در صورتی که جلو آمده باشند که به این وسیله راه های هوایی فوقانی باز خواهند شد .
- جراحی برای سفت کردن تاندون زبان جلو به منظور کاهش جابجایی زبان نسبت به گلو